دست نوشته ها و یادداشتهای آیت‌الله سید نورالدین علوی طباطبائی

آیت‌الله سیدنورالدین علوی طالقانی فرزند حجت‌الاسلام سیدمحی‌الدین در سال 1301 ش در تهران دیده به جهان گشود. وی که خواهرزاده آیت‌الله سیدمحمود طالقانی بود جهت فراگیری علوم اسلامی عازم شهر قم شد و پس از طی مدارج علمی موفق به اخذ مدرک اجتهاد گردید. پس از آن به تهران آمده و ضمن اقامه جماعت در مسجد امین‌السلطان خیابان فردوسی تهران به نشر فرهنگ و معارف اسلامی پرداخت. وی در سال 1342 به اتهام چاپ و توزیع اعلامیه‌های مذهبی توسط فرمانداری نظامی تهران دستگیر و دو ماه زندانی بود. در سال 1345 مجدداً به اتهام چاپ و توزیع اعلامیه دستگیر و به سه سال حبس محکوم گردید. پس از طی دو سال و چهار ماه از محکومیت خود مورد عفو قرار گرفته و آزاد شد. بار دیگر در خرداد سال 1351 به اتهام تهیه و توزیع رساله امام خمینی (ره) به سه سال و نیم حبس محکوم و زندانی گردید.
**86**
قال امیرالمؤمنین:
اذ اقبلت الدنیا علی قوم اعارتهم محاسن غیرهم و اذا ادبرت عنهم سلبتهم محاسن انفسهم (نهج‌البلاغه)(1)
در حوادث دوران جمعی از فضلاء ایران را از نقاط مختلفه به زندان شهربانی تهران آوردند که یکی از آنان جناب سلاله السادات العظام آقای آسیدجواد الیاسی دامت برکاته العالی که از رجال فعال و با حرارت صفحات جنوب ایران بود می‌باشند و به مضمون لکل کبد حراء اجر.(2) البته پاداش نیکی برای ایشان و امثال ایشان بوده و خواهد بود. از این جانب نورالدین (علوی طالقانی) درخواست بلکه امری نموده تا چند کلمه به عنوان یادبود قلمی گردد، لذا این فرمان علوی را مبدأ این سطور قرار داده تا نهضت و لوای علوی را در صدر اسلام و دوران خلافت خود متذکر گردند که زندگی در اجتماع آلوده از قدیم‌الایام چنین بوده و می‌باشد و از بی‌اعتنائی مردم خصوص مأمورین جلب نگران نباشند.
تهران ـ خیابان فردوسی ـ مسجد امین‌السلطان. نورالدین علوی
طالقانی ـ 15 /4 /42
**87**
قال رسول‌الله صلی‌الله علیه و آله:
شیبتنی سوره هود لمکان هذه الایه: فاستقم کما امرت و من تاب معک(3)
در دوران حوادث روزگار که مدت یک ماه در زندان شهربانی به معیت رفقای روحانی بسر بردیم از جمله آنان جناب آقای آقا سیدابوالحسن طباطبائی می‌باشد که در حداثت سن و بهترین دوران زندگی خود را به تحصیل علوم دینیه مصروف نموده برای استقامت در مقابل حوادث و موانع تحصیل این حدیث و آیه را برای ایشان تذکر داده که رسول خدا (ص) فرموده سوره هود برای خاطر این آیه (ای پیغمبر تو و کسانی که با تو هم‌عقیده می‌باشند باید در مقابل موانع ترویج دین استقامت بنمایید) مرا پیر گردانید امید آن که ایشان هم در مقابل تحصیل علوم دینیه استقامت نموده تا به مقامات علمی نائل گردد آن هم توأم با عمل باشد.
نورالدین علوی طالقانی ـ 16 /4 /42
**88**
قال‌الله تعالی:
ان‌الذین قالوا ربّناالله ثم استقاموا تتنزل علیهم الملائکه ان الا خوف علیهم و لا هم یحزنون.(4)
درگه خلق همه زرق و فریب است و هوس
کار درگاه خداوند جهان آور و بس
هر که او نام کسی یافت از آن درگه یافت
ای برادر کس او باش میندیش از کس
بنده خاص ملک باش که با داغ ملک
روزها ایمنی از شحنه و شبها ز عسس
تو فرشته شوی ار جهد کنی از پی آنک
برگ توت است که گشته است به تدریج اطلس
استقامت و مبارزه در مقابل بدعتها عده‌ای از روحانیین را گرفتار زندان‌ها نمود که از جمله زندان شهربانی می‌باشد که در آن از خطبا و دانشمندان و دانشجویان دینی در یک اطاق برادروار گرد هم جمع آمدند. یکی از آنها رفیق مهربان و صدیق مکرم عمده الاعزّه جناب آقای شیخ محمود وحدت می‌باشد که قبلاً هم در زندان قزل‌قلعه مصاحب خالوی این جانب سیدنورالدین علوی طالقانی جناب آقای حاج سیدمحمود طالقانی بوده معلوم می‌شود که معظم له به اصطلاح از آن بیدها نیست که از این بادها بلرزد و دست از هدف مقدس خود برنداشته و بر نخواهد داشت لذا این آیه شریفه و اشعار ذیل آن را برای یادبود و بشارت ایشان بر این صفحه منقش نمودم تا در مظان استجابت دعا این قاصر فراموش نفرمایند. تاریخ ورود این جانب به زندان شهربانی لیله 20 /3 /1342 ساعت ده بعدازظهر می‌باشد.
نورالدین علوی طالقانی ـ 17 /4 /42
نشانی تهران ـ‌ خیابان فردوسی مسجد امین‌السلطان ـ چهارراه حسن‌آباد ـ کوچه همت‌آباد ـ شماره 43.

**89**
قال امیرالمؤمنین علیه‌السلام:
کن فی‌الفتنه کابن اللبون لاظهر فیرکب ولا ضرع فیحلب.(5)
در فتنه و انقلاب (که تاریک و ظلمانی است و معلوم نیست حق باشد) چون بچه شتر دو ساله باش که پشت (محکمی) ندارد که سوار شوند و نه شیری دارد که بدوشند یعنی هیچ قسم از وجود تو استفاده سوء نشود)‌ برخلاف نهضت‌های مقدس که از رجال زمان نباید دریغ و مضایقه نموده در مدت زندانی این جانب سیدنورالدین علوی طالقانی در زندان موقت شهربانی از تاریخ 19 /4 /42 تا 22 /4 /42 با عده‌ای از اهل قلم و مبلغین از جمله آقای آسید مرتضی مرتضوی مصاحبت داشتم آنچه از اخلاق ایشان دستگیر شده حرارت دینی ایشان است که امام فرمود لکل کبد حرّاء اجرا(6) برای هر جگر با حرارتی اجر و مزدی است. امید آن حرارت مذهبی ایشان توأم با اجر و ثواب دنیا و آخرت گردد.
نورالدین علوی طالقانی ـ 22 /4 /42
**90**
قال امیرالمؤمنین:
و قد اصبحتم فی زمن لا یزداد الخیر الا ادباراً اوالشر فیه الا اقبالاً، و الشیطان فی هلاک الناس الا طمعاً، فهذا اوان قویت عدته، و امکنت فریسته، و عمت مکیدته،‌ اضرب بطرفک حیث شئت من الناس، فهل لیبصر فقیراً یکابد فقراً او غنیاً [بدل نعمه‌الله کفراً] او بخیلاً اتخذالبخل بحق‌الله و فرا، او متمردا کانّ باذنه عن سمع المواعظ وقراً.(7)
در دوران گذران زندان موقت شهربانی یکی از مصاحبین روحانی جناب شریعتمدار آقای حاج محسن آقا محدث‌زاده سلمه‌الله من آفات‌الزمان این چند سطر قلمی گردید، و از خاطرات این اجتماع آلوده متذکر فرمان علوی در نهج‌البلاغه گردیدم که فرمود در یک زمانی گرفتار شده‌اید که نیکی پشت کرده و بدی روی آورده،‌ و شیطان در گمراهی مردم طمع نمود، چه در این دوران قوای شیطانی تقویت گردیده، و شکار شیطان تمکین نمود، و مکر و کید شیطان تعمیم پیدا کرده (به تمام طبقات سرایت کرده) چشم باز کن به طبقات مختلف مردم نظر کن، فقراء در زحمت، اغنیاء بخیل،‌ متمردین از دستورات حق بی‌اعتناء. امید آنکه جوانان روحانی پس از نجات از بازداشت شهربانی بتوانند جامعه را اصلاح بنمایند.
13 صفرالخیر 83 مطابق 14 /4 /42
نورالدین علوی طالقانی
**91**
قال علی علیه‌السلام:
عند تضائق حلق البلاء(7)
از فرمان علوی این بنده کمترین سیدنورالدین علوی طالقانی تجربه‌ها نموده‌ام لذا به عنوان تذکر برای جناب آقای بکائی قلمی گردید در زندان شهربانی.
5 /4 /42 نورالدین علوی طالقانی

پاورقی:
1ـ نهج‌البلاغه صبحی صالح، ص 470، حکمت 9.
2ـ بحارالانوار، ج 71، ص 370، باب 23.
3ـ شرح نهج‌البلاغه ابن ابی‌الحدید، ج 11، ص 213.
4ـ سوره فصلت، آیه 30.
5ـ نهج‌البلاغه صبحی صالح، ص 469، حکمت 1.
6ـ بحارالانوار، ج 71، ص 370.
7ـ بحارالانوار، ج 34، ص 89.
8ـ نهج‌البلاغه صبحی صالح،‌ص 536، حکمت 351

مرتضی شریف آبادی، یادداشتهای زندان، تهران، موزه عبرت ایران، 1384
 
تعداد بازدید: 6666