زهرا رنجبر کرمانی
20 مهر 1399
دستگیری امام خمینی و طرح شایعاتی از سوی دولت مبنی بر محاکمه و اعدام ایشان موجی از نگرانی در میان مردم بهوجود آورد. این اضطراب و تشویش سبب شد علما و مراجع با احساس تکلیف برای آزادی امام خمینی از شهرهای مختلف به عنوان اعتراض علیه حکومت روانه تهران شوند. این روحانیون با دو هدف در تهران گرد آمدند: جلوگیری از محاکمه و اعدام امام و طرح مرجعیت و آزادی ایشان. حکومت اما همه تلاش خود را برای بازگرداندن علما به موطن خود و جلوگیری از مهاجرت آنها به کار گرفت، اما در نهایت تصمیم گرفت با توجه به نزدیکی زمان انتخابات مجلسین، امام خمینی و آیات قمی و محلاتی را از زندان آزاد کرده، به حصر خانگی بفرستد. سرانجام علمای مهاجر ناگزیر از ترک تهران شدند اما این مهاجرت نه تنها آگاهی مردم را نسبت به اهداف و نظرات امام افزایش داد، بلکه ماهیت حکومت پهلوی را نیز برای مردم روشن ساخت. روحانیان تهران نیز که میزبان مهاجران بودند با صدور اعلامیهای ضمن تشکر از ایشان، مردم را در جریان حوادث، تصمیمات و اهداف این گردهمایی گذاشتند.[1] مدتی بعد و در 20 /7 /1342 ساواک گزارش داد که «روحانیونی که از تهران به شهرستانهای خود مراجعت کردهاند، تصمیم دارند در مورد رفتن به شهرهای خود اعلامیهای منتشر کرده و در آن قید نمایند که آنها بالاجبار و با فشار دولت به شهرستانهای خود برگشتهاند و بدینوسیله علماء دیگر شهرستانها را به ادامه مبارزه دعوت و تحریک نمایند.»[2]
پینوشتها:
[1]. مؤمن، ابوالفتح، «در آن هوای گرگ و میش، دستگیری امام خمینی و مهاجرت علما به تهران در سال 1342ش.»، زمانه، خرداد 1382، شم 9، ص 26 تا 32، ص 29 و 32.
[2]. قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 4، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1380، ص 162.
تعداد بازدید: 942