فرقه بهاییت، پیدایش، اوج و فرود

بخش اول
در نیمه دوم قرن سیزدهم، هم‌زمان با دوره دوم حکومت قاجار، در ایران فرقه‌ای به رهبری «علی‌محمد شیرازی» پدید آمد که بعدها عنوان «بابیه» به خود گرفت و رهبر آن «باب» نامیده شد. علی‌محمد در ابتدا خود را باب امام عصر می‌دانست اما پس از مدتی خود را حجت و مهدی موعود خواند و سخنانی گفت و نوشت که بی‌شباهت به دعوی الوهیت نبود. با مرگ «سیدکاظم رشتی»، از معروف‌ترین عالمان شیخیه، گروهی از شیخیه نیز به باب پیوستند. باب در 1260 ق خود را قائم منتظر...

تأثیر اصلاحات ارضی بر یکی از روستاهای ایران

بخش دوم
*دانیل کریگ *ترجمه: زهرا حسینیان پیامدهای اجتماعی اصلاحات ارضی اصلاحات ارضی علاوه بر قشربندی جامعه روستای نسرین به سه طبقه اقتصادی، پیامدهای مهم دیگری نیز برای این روستا داشت. اصلاحات ارضی با حذف ارباب از امور روستا، کدخدا یا همان حاکم سنتی را نیز حذف کرد. در اقدامی چشمگیر، دولت هم شیوه سنتی حکمرانی روستا و هم پیوندهای قدیمی آن با مراکز شهری را از بین برد. به منظور جایگزینی کدخدا، شاه در هر روستایی که اصلاحات ارضی در آن اجرا شده بود، دو اصلاح...

تأثیر اصلاحات ارضی بر یکی از روستاهای ایران

بخش اول
*دانیل کریگ *ترجمه: زهرا حسینیان *توضیح گروه پژوهش‌های بین‌المللی مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگ و ادب پایداری: اغراق نیست اگر بگوییم برنامه اصلاحات ارضی مهم‌ترین برنامه‌ای بود که ساختار اجتماعی و اقتصادی ایران را در دهه 1340 و 1350 دگرگون کرد. با وجود پژوهش‌های فراوان، هنوز تأثیرات اجرای این برنامه در مناطق مختلف کشور به‌درستی آشکار نشده است. مقاله زیر از جمله پژوهش‌هایی است که تأثیر اجرای برنامه اصلاحات ارضی را بر یکی از روستاهای اطراف مرودشت...

روابط رژیم پهلوی و دولت اسرائیل

بخش سوم
روابط نظامی رژیم پهلوی و اسرائیل روابط نظامی ایران و اسرائیل در چند حوزه مهم قابل بررسی است: 1ـ مبادله وابسته نظامی 2ـ دوره‌های آموزش نظامیان ایرانی در اسرائیل و حضور نیروهای نظامی اسرائیل در ایران 3ـ خریدهای تسلیحاتی ایران از اسرائیل و همکاری‌های لجستیکی و پشتیبانی و فنی و مبادله اطلاعات نظامی. سرهنگ «یعقوب نیمرودی» اولین وابسته نظامی رسمی اسرائیل در ایران به سال 1338 محرمانه وارد ایران شد. هر چند وی قبلاً در 30/10/1334 به عنوان معاون آژانس یهود به...

روابط رژیم پهلوی و دولت اسرائیل

بخش دوم
نمایندگان رژیم پهلوی در تل‌آویو با توجه به حضور بیش از سی‌ هزار ایرانی در فلسطین بعد از جنگ جهانی اول که عمدتاً به قصد زیارت و یا مهاجرت رفته بودند، نمایندگی ویژه‌ای جهت امور کنسولی آنها تعیین شد. در سپتامبر 1921 رسیدگی به امور فلسطین از طرف انتظام‌الملک وزیر امور خارجه به مشیر حضور، نماینده ایران در مصر واگذار گردید. پس از مدتی اسدالله بهنام، کنسول ایران در بیروت عهده‌دار امور ایرانیان شد و در شهریور 1314 سرکنسول‌گری ایران در فلسطین افتتاح و «هاشم...

روابط رژیم پهلوی و دولت اسرائیل

بخش اول
تشکیل رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی فلسطین، عکس‌العمل‌ها و پیامدهای گوناگونی در میان مردم و دولت‌های اسلامی داشت. اشغال تدریجی سرزمین تاریخی فلسطین با حمایت آشکار دولت انگلستان و مهاجرت دادن یهودیان از اروپا، امریکا و آسیا به این منطقه و به تبع آن، اخراج ساکنان اصلی آن، پروژه دهشتناکی بود که در اواسط قرن بیستم به توسط دولت صهیونیستی اسرائیل انجام گرفت. تحمیل دولت اسرائیل بر جهان اسلام، چندین جنگ خونین و گسترده و به همراه آن سال‌های طولانی نزاع و...

جلوگیری از انقلاب: جان اف. کندی و ترویج دموکراسی در ایران

دیوید کالیر بخش  دوم ترجمه: مرتضی ویسی   *توضیح گروه ترجمه و پژوهش منابع خارجی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی: مقاله زیر در پی پاسخ به این پرسش است که دولت جان اف. کندی چه سیاستی نسبت به ایران در اوایل دهه 1340 در پیش گرفت و در ادامه، این سیاست چه تغییرها و پیامدهایی داشت؟ نویسنده با بهره از اسناد دولتی ایالات متحده، معتقد است کندی تحت تأثیر نظریه‌پردازان جدید به رهبری والت ویتمن روستو باور داشت که در کشورهایی مثل ایران باید برنامه‌های کوتاه و بلند...

جلوگیری از انقلاب: جان اف. کندی و ترویج دموکراسی در ایران

دیوید کالیر بخش اول ترجمه: مرتضی ویسی   *توضیح گروه ترجمه و پژوهش منابع خارجی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی: مقاله زیر در پی پاسخ به این پرسش است که دولت جان اف. کندی چه سیاستی نسبت به ایران در اوایل دهه 1340 در پیش گرفت و در ادامه، این سیاست چه تغییرها و پیامدهایی داشت؟ نویسنده با بهره از اسناد دولتی ایالات متحده، معتقد است کندی تحت تأثیر نظریه‌پردازان جدید به رهبری والت ویتمن روستو باور داشت که در کشورهایی مثل ایران باید برنامه‌های کوتاه و بلند مدت...

امینی‌ آلترناتیو آمریکا

بخش دوم
جبهه ‌ملی و امینی جبهه ملی دوم هم از نخستین روز فعالیت، تلاش‌ خود را در جهت اجرای برنامه‌ها و تحقق اهداف آمریکا آغاز کرد و برای شروع فعالیت‌های انتخاباتی، تقاضای برگزاری میتینگ ‌کرده خواستار ‌امتیاز و انتشار روزنامه ‌شد، که شریف امامی قبول نمی‌کرد. زمانی ‌که امینی به قدرت‌ رسید، کوشید تا از جبهه ملی بهره‌برداری کند و از این تشکیلات چونان اهرم سیاسی سود ببرد. جبهه ملی برای کسب نظر امینی نسبت به جبهه ملی و چگونگی ‌شعارها و وعده‌های او پیرامون...

امینی‌ آلترناتیو آمریکا

بخش اول
آمریکا پس از کودتای 28 مرداد می‌کوشید تا حاکم بلامنازع ایران شود و تمام اقدامات و برنامه‌های این‌ کشور، به خصوص‌ تا سال 1337 در جهت دست‌یابی به ‌چنین هدفی بود و با همراهی آلن ‌دالس و جان‌ کندی، امینی که از قبل برای چنین روزی‌ تربیت شده‌ بود به مقام نخست‌وزیری رسید. او که ‌برای انجام‌ خواسته‌های ‌آمریکا نیاز به آزادی بیشتری داشت، از شاه خواستار اعتماد بیشتری شد و در حالی‌که هنوز بیشتر از دو روز از صدارت وی نگذشته‌ بود با انحلال مجالس شورای ‌ملی و...