● پنج وزیر امور خارجه کشورهای عضو سازمان پیمان مرکزی (سنتو) [امریکا، انگلستان، ایران، پاکستان و ترکیه] با صدور اعلامیه مشترکی از تعیین یک فرمانده نظامی برای ستاد نظامی این سازمان خبر دادند. این فرمانده جدید دارای موقعیت بینالمللی خواهد بود و به پنج ژنرال که با ملیتهای این کشورها در آنکارا مستقر هستند اضافه خواهد شد. به گفته عثمان علی بیک ـ دبیر کل سنتو ـ احتمالا ً فرماندهی نیروهای مشترک با ژنرالی چهار ستاره از امریکا خواهد بود.
● رادیو آنکارا در تحلیل تصمیم سنتو برای انتخاب فرمانده نیروهای مشترک گفت هدف از این کار مقابله با تجاوز احتمالی کمونیزم به کشورهای عضو است.
● عثمان علی بیک ـ دبیر کل سنتو ـ بزرگترین مشکل سنتو را بالا بردن سطح زندگی مردم کشورهای کم رشد این سازمان اعلام کرد و از تشکیل جلسه بعدی وزیران سنتو در آوریل 1962 [فروردین 1341] در لندن خبر داد.
● خبرنگار روزنامه اطلاعات از آنکارا گزارش داد که کنفرانس وزیران سنتو یک روز زودتر از موعد مقرر پایان یافت.
● امشب محمدرضا پهلوی و همسرش پس از شرکت در اوپرا و شنیدن قطعاتی از موسیقی روسی به سفر خود در ایالت متحده پایان داد. او پیشازظهر با رئیس و اعضای هیئتمدیره شرکت نفتی استاندارد اویل دیدار و گفتگو کرد.
● امروز هیئت وزیران تشکیل جلسه داد و مصوباتی را تصویب کرد از جمله مصوبات این جلسه اختصاص دو میلیون و دویست و پنجاه هزار ریال از محل درآمد عمومی سال 1341 کل کشور برای تأمین حقوق و هزینههای ضروری فروردین و اردیبهشت سال جاری سازمان اصلاحات ارضی که در اختیار وزارت کشاورزی قرار خواهد گرفت. تصویب بودجه یک دوازدهم برای بودجه اردیبهشت؛ تصویب افزایش نرخ برگ سبز چای سه غنچه از کیلویی 18 ریال به 20 ریال؛ تصویب انتقال کارخانه میوهخشککنی مراغه به وزارت کشاورزی برای واگذاری به اتحادیه شرکتهای تعاونی حوزه مراغه، میاندوآب و هشترود، از دیگر مصوبات جلسه هیئت دولت بود.
● براساس خبری از مجله تهران اکونومیست در آینده نزدیک اهواز به صورت بزرگترین منطقه نفتی جنوب تبدیل خواهد شد. در حال حاضر در اهواز سیزده چاه حفر گردید و بعضی از آنها به تولید رسیده است و کارشناسان نفتی پیبردهاند که در اهواز مناطق نفتی بزرگی وجود دارد.
● «جمعی از علمای ایران» امروز نامه مفصلی به آیتالله خویی نوشته و در آن نسبت به واقعه مدرسه فیضیه و اعمال فشار رژیم به روحانیون، دادخواهی کردند. آنها در این نامه با اشاره به تصمیمات و مصوبات ضد دینی دولت و ابراز مخالفت روحانیون با این اقدامات، از اعمال فشار و تبلیغات منفی رسانههای دولتی علیه علما خبر داده و با شرح مختصری از غائله فارس نوشتند: «کشور ایران در آتش ناامنی میسوزد». امضاءکنندگان این نامه ماجرای روز دوم فروردین در مدرسه فیضیه قم را شرح داده و نیز با اعتراض نسبت به دستگیری و حبس «عده کثیری از اساتید و محصلین دانشگاه» از ایشان خواستند که «برای این 25 میلیون مسلمان و اکثراً شیعه چارهجویی» نمایند.
● اعزام طلاب به خدمت سربازی همچنان در اسناد ساواک بازتاب دارد. در یکی از اطلاعیههایی که امروز به دست ساواک رسید از اصفهان خبر داده شد که «چهارده نفر دیگر از طلاب مدارس علوم دینی به حوزه نظام وظیفه اعزام شدهاند.»
● صبح امروز نیروهای لشگر یک گارد شاهنشاهی در ارتفاعات علیآباد قم یک مانور نظامی ترتیب دادند این رزمایش در حضور محمدرضا پهلوی، ارتشبد حجازی و رؤسای هیئتهای نظامی اعضای سنتو برگزار شد.
● امروز نیز نشست کمیته نظامی پیمان سنتو برگزار شد. خبرگزاری آسوشیتدپرس امروز ضمن گزارش مانور نظامی لشگر گارد، به این دوره از اجلاسیه کمیته نظامی سنتو پرداخت و با تکیه بر نظرات کارشناسان نظامی نوشت: «در جلسه کمیته نظامی سنتو در تهران نگرانی ایران نسبت به فدراسیونی که قرار است با شرکت مصر، سوریه و عراق تشکیل شود مطرح گردیده است. بقرار اطلاعی که به دست آمده، تشکیل این فدراسیون از نظر ایران از آن جهت مهم است که ممکن است موشکهایی که اکنون مصر دارد در اختیار عراق هم قرار داده شود.» این نشست امروز خاتمه یافت.
● دین راسک وزیر امور خارجه ایالات متحده بعدازظهر امروز وارد تهران شد. او در فرودگاه مورد استقبال همتای ایرانی خود قرار گرفت و ضمن ابلاغ «درودهای گرم و صمیمانه» کندی ایران را کشوری «با تاریخ و فرهنگ بسیار کهن» دانست که «اینک دست به اجرای برنامههای متهورانه و وسیع اصلاحات زده است.» او امشب در ضیافت شام محمدرضا پهلوی شرکت نمود. به نوشته نشریات در این میهمانی پیرامون اوضاع خاورمیانه و مسائل مورد علاقه دو کشور مذاکره شد. دین راسک عصر فردا رهسپار کراچی خواهد شد تا در کنفرانس وزیران کشورهای عضو پیمان سنتو شرکت نماید.
● برخی رسانهها امروز از سفر قریبالوقوع لرد هیوم وزیر امور خارجه انگلستان به ایران خبر دادند. بنا به این خبر او پس از شرکت در کنفرانس سنتو در کراچی در دوازدهم اردیبهشت ماه به تهران خواهد آمد.
● مصوبه کاهش قیمت نان از فردا به اجرا درخواهد آمد. دکتر پیراسته وزیر کشور امروز در مصاحبهای مطبوعاتی با ذکر این خبر هشدار داد که «نسبت به متخلفین بدون اغماض عمل میشود.»
● امروز در کمیسیونی با حضور وزیر کشور و نمایندگانی از اصناف تهران درباره کاهش قیمتهای مواد غذایی مذاکره گردید. به گزارش خبرنگار پست تهران وزیر کشور به کلیه استانداران و فرمانداران دستور داده است که نسبت به کاهش قیمت مواد غذایی از قبیل نان، گوشت و خواربار اقدام نمایند.
• امروز آيتالله العظمى مرعشى نجفى به تلگراف علماى تبريز در مورد دستگيرى مجدد آيتالله قاضى پاسخ داد. در اين نامه آمده است: «مرقوم شريف كه حاكى از تعدى و تجاوز مأمورين دولت نسبت به يكى از فرزندان رشيد و مجاهد اسلام و تجديد مصيبت به عالم روحانيت يعنى تبعيد مجدد حضرت مستطاب حجتالاسلام والمسلمين آقاى حاج ميرزا محمدعلى آقا قاضى طباطبايى دامت بركاته واصل و موجب تأثرات شديد گرديد. عواقب وخيمه اينگونه اعمال جائرانه و ظالمانه قهرا متوجه خودشان خواهد بود.» آيتالله مرعشى نجفى ابراز اميدوارى كرده است كه بزودى وسايل استخلاص آيتالله قاضى و ساير آقايان زندانى فراهم آيد.
• امروز در تبريز اعلاميه هايى در اعتراض به دستگيرى آيتالله قاضى طباطبايى در ميان مردم پخش شد. به گزارش ساواك، اين اعلاميهها با عنوان «پيام مردم آذربايجان به ملت مسلمان ايران و ساير ملل آزادىخواه جهان كه مفاد آن عليه مصالح كشور و در مورد دستگيرى سيدمحمدعلى قاضى طباطبايى بوده وسيله ايادى وى از تهران به تبريز رسيده بين عناصر وابسته به جبهه ملى و بازاريهاى مخالف، مخفيانه پخش گرديده است.
• اعلاميههاى مشابهى نيز با امضاى «اهالى تبريز» امروز در شهر تهران توزيع شد. در اين اعلاميه با اشاره به وقايع چند ماه اخير بويژه آزادى آيتالله خمينى و اتهام همكارى روحانيت با دولت به «بازگشت مجاهد بزرگ و رهبر آذربايجان حضرت آيتالله قاضى طباطبايى بعد از چندين ماه توقيف و محدوديت» به تبريز پرداخته مىنويسد: در حدود ده هزار مردم زجركشيده با شعار آسمانى نصرمنالله و فتح قريب در نهايت نظم و آرامش همراه اتومبيل معظمله از خيابانهايى كه مملو از جمعيت بود گذشتند و احساسات مذهبى خود را به طرز عاقلانهاى ابراز داشتند. لذا آقاى منصور دستپاچه فهميد كه ملت ايران جدا در اجراى خواستههاى مشروع و قانونى خود پافشارى مىكند. اين بود كه چهره پنهانى خود را نشان داد و كماندوهاى مست خود را مأمور كرد مجددا پس از چندين ساعت، نيمه شب همان روز وحشيانه از در و ديوار به خانهاش بريزند و خانواده بىگناهش را با سلاحهاى آتشين تهديد كنند و با بىرحمى و درندگى، معظمله را به تهران و قزلقلعه منتقل كنند و از همه مسخرهآميزتر اينكه در سازمان امنيت، معظمله را مجبور مىكنند كه نامه مرقوم فرمايند كه گويا چيزى نيست.» نويسندگان اين اعلاميه خطاب به ملت ايران تأكيد مىكنند كه مردم آذربايجان همدوش شما برادران خود براى تحصيل حكومت مشروع و قانونى از پاى نخواهد نشست و يورشهاى مأمورين سازمان را همه با هم [خنثى] مىكنيم.
• امروز ساواك اصفهان در گزارشى از وضعيت سياسى آيتالله حسين خادمى، با اشاره به اخذ قولى كه از وى درباره عدم اعمالى برخلاف مصالح به عمل آمده، از ساواك مركز مىپرسد «با توجه به اينكه نامبرده قبلاً قول داده كه در آينده عملى برخلاف مصالح كشور انجام ندهد، تقاضا نموده اوامر عالى را مجددا در مورد دستگيرى وى و اعزام به مركز و يا مراقبت دقيق از نامبرده ابلاغ فرمايند كه طبق دستورات عمل نمايد.»
• عبدالرحمن برومند از رهبران جبهه ملى در ديدار با يكى از اعضاى سفارت امريكا از اختلافات درون جبهه ملى سخن گفت. عضو سفارت با اشاره به فعاليت روحانيان در مبارزه با رژيم شاه در گزارش خود از اين ديدار مىنويسد: «در مورد ملاها، برومند قبول كرد كه مقاصد نهايى آنها با مقاصد جبهه ملىها هماهنگ نبود. وى گفت اگرچه هر دو گروه اين مطلب را فهميدهاند ولى اگر قرار است چيزى به تصويب برسد اين دو گروه بايستى به يك راه سازش عملى دست يابند. به عقيده برومند، فردى كه به احتمال زياد رهبرى ائتلاف را در مخالفت با دولت به عهده خواهد داشت، شاپور بختيار خواهد بود كه در حال حاضر حزب ايران را در دست دارد.»
• سفارت امريكا در تهران امروز در گزارش «غيرقابل انتشار براى خارجيان» با طبقهبندى «سرى» درباره «شاپور بختيار، عضو شوراى مركزى جبهه ملى»، ضمن ارائه زندگىنامه به نسبت مفصلى از وى، شخصيت او را نيز براى مخاطبان گزارش تحليل كرد. در اين گزارش آمده است: شاپور بختيار، رهبر جناح طرفدار عمل جبهه ملى، عضوى از شوراى مركزى جبهه و عضو كميته اجرايى حزب ايران مىباشد كه يكى از اركان اصلى جبهه ملى است. او آماده مىشود كه با اللهيار صالح، رهبر جبهه ملى براى كنترل جنبش بىدر و پيكر سازمان داده شده مخالف، رقابت كند. او صالح را پير و خيلى ميانهرو براى هدايت مؤثر جبهه ملى توصيف مىكند و رهبرى جبهه ملى را براى موقعيت بدون نظم فعلى آن سرزنش مىكند. بختيار جبهه ملى را به يك حزب سازمان داده شده قوى با اتكاى بر جوانان مبدل خواهد نمود. بختيار با انقلاب مخالف است و حزبى را ترجيح مىدهد كه بتواند به اهدافش از طريق روشهاى قانونى دست پيدا كند. اگرچه بختيار شاه را به عنوان رئيس كشور حفظ مىكند ولى با كنترل دولت به وسيله شاه مخالف است. او دولت را تحت هدايت يك نخستوزير قوى قرار مىدهد. از نظر بينالمللى او مىخواهد كه ايران يك مشى بىطرفى شبيه به هند را دنبال كند. آن دولت طرفدار غرب خواهد بود و روابط نزديكى با اتحاد شوروى خواهد داشت. كمكهاى اقتصادى هر دو طرف را مىپذيرد. اين گزارش سپس به نقل زندگى او مىپردازد و درباره خصوصيات شخصيتى او مىنويسد: بختيار مردى خشن، سرسخت، لجوج، با زيركى و جاهطلبى سياسى قابل ملاحظه مىباشد. ... او بيشتر در لباس و رفتارهايش اروپايى است تا ايرانى و اغلب لغات فرانسه يا انگليسى را در يك مكالمه فارسى به كار مىبرد. سالهايى كه در فرانسه بوده است به او يك پيوستگى به آن كشور داده است.
• بازجويى از محمد بستهنگار، دانشجوى سال سوم قضايى دانشكده حقوق به اتهام تماس و ملاقات با سران و فعالين زندانى نهضت آزادى و اظهار مطالبى درباره فعاليت روحانيون و نهضت آزادى، كه در سوم ارديبهشت جارى دستگير شده است، امروز در زندان قزلقلعه انجام شد. عطارپور كه از وى بازجويى كرده در گزارش خود مىنويسد كه وى ضمن بازجويى به عضويت در جمعيت نهضت آزادى اذعان دارد ولى مدعى است اين فعاليتها تا يكسال قبل از بازداشت او در سال 42 بود پس از آن فعاليتى نداشته است. ... اين شخص منكر هرگونه فعاليت به نفع نهضت آزادى است.
• به دعوت محمدرضا پهلوى، مارشال شاه ولى خان، عموى پادشاه افغانستان براى بازديد چند روزه از ايران وارد تهران شد. سردار شاه عبدالولى، فرزند وى به همراه همسرش بلقيس، دختر پادشاه افغانستان نيز به تهران آمدهاند.
• حسنعلى منصور، امروز ناهار ميزبان مديران و سردبيران مطبوعات داخلی و نمايندگان خبرگزاريهاى خارجى بود. وى در اين ديدار ضمن تشكر از اهالى مطبوعات به پاس همراهى و مساعدتشان با دولت گفت: شايد كمتر نظير داشته باشد و خود بنده هم تا به حال نديدم در تشكيل دولتى، مطبوعات تا اين حد دستجمعى و بدون استثنا يك برنامه و يك دولت را تا اين حد تأييد كنند. از يك طرف موجب نهايت خوشوقتى است و از طرف ديگر موجب قدرى نگرانى است براى اينكه هميشه ما بايد مراقب باشيم كه كوچكترين قصورى انجام نشود كه مورد بىمهرى مطبوعات قرار بگيريم ولى چون اساس و شالوده كار اين دولت روى برنامهاى خيلى حقيقت بين و روى اصول واقعى انقلاب شاه ايران پايهگذارى شده و مطبوعات ايران از روز اول در صف اول انقلاب شاه و ملت قرار داشتند، از لحاظ توجيه اساس اين تحول عميق اقتصادى و اجتماعى به ملت ايران، بدون ترديد خدمت اين دولت را در آينده هم اميدوارم مورد تأييد قرار دهند. وى مدعى شد: من تا به حال احساس مقام نخستوزيرى نكردهام بلكه براى خدمتگزارى به ملت ايران بسيار مفتخر و مباهى بودهام و اين مقام را فقط صرفا تا زمانى طالبم كه واقعا از نظر مردم خدمتگزار باشم و شاه ايران از اين دولت و از خدمت صادقانه من راضى باشد. والا مقامات به هيچوجه ارزشى ندارد و بهتر است كسانى كه عاجز و ناتوان از خدمتگزارى هستند جاى خود را به افراد تواناتر بدهند. ما نمىخواهيم مانع از زندگى و فعاليت در حدود منافع اجتماعى و در حدود منافع عمومى مملكت نسبت به هيچ كس بشويم ولى اجازه هم نخواهيم داد كه اين راهى را كه راه حقيقت و راه صحيح است [مسدود كنند] و بايد واقعا اين اصول انقلاب به صورت صحيحى به مرحله اجرا گذاشته شود و اين زمان لازم دارد. ما هر تزلزلى را كه مانع از انجام اين هدفها بشود بدون ترديد جلوگيرى خواهيم كرد. وى بار ديگر افزود: كسانى كه در اين راه تصور مىكنند هنوز با سياستبافى و شايعهپردازى و با افكار ارتجاعى مىتوانند كوچكترين انحرافى در خط مستقيم سعادت ملت ايران برداشته شود در اشتباه محض هستند.
• منصور، عصر امروز در جلسه شوراى مركزى حزب ايران نوين شركت كرد. در اين جلسه، اميرعباس هويدا وزير دارايى به علت كثرت كارهاى جارى از قائممقامى دبيركل حزب ايران نوين استعفا كرد كه با استعفاى وى موافقت شد و عطاءالله خسروانى وزير كار به سمت قائممقام دبيركل انتخاب گرديد.
• موضوع نوشتههاى روزنامه اخبار الكويت امروز هم نطق پيش از دستور نمايندگان مجلس شوراى ملى را به خود اختصاص داده بود. از جمله اميرعلى سيفى، نماينده تهران، در نطق خود گفت: من در مسافرت به عتبات به خدا عينا ديدم كه مردم از دست اين عبدالناصر عصبانى هستند و به خدا اگر مردم عرب اين ديوانه را گير بياورند، او را از عصبانيت و غيظ و ناراحتى مىخورند. مردم عرب ناصر را فرزند شيطان مىخوانند و ما از خداوند مىخواهيم كه برادران عرب ما را از دست چنين ديوانه پدرسوختهاى نجات دهد.
• ساعت 5 بامداد امروز دكتر هدايتى، وزير مشاور و دكتر شادمان، شهردار تهران از محلات جنوبى تهران ديدن كردند و درباره تعريض و ساختمان اساسى خيابان آرامگاه و پوشش روى نهر فيروزآباد، خرابى كورهها و اجراى طرح آبادانى گودها مذاكره و تبادلنظر كردند. به گفته وزير مشاور، چون عبور و مرور در جاده آرامگاه زياد است و اغلب شخصيتهاى بزرگ براى حضور در آرامگاه رضاشاه از اين جاده عبور مىكنند، نقشه تعريض خيابان به وسيله سازمان برنامه تهيه شده و آماده اجراست و اين خيابان با همكارى شهردارى تهران براى برگزارى جشنهاى 2500 ساله شاهنشاهى كه در سال 44 برگزار مىشود، آماده خواهد شد. هدايتى گفت: كورههاى حدود تهران، رى و فيروزآباد به طور قطع بايد خراب شود.
• نخستين گروه از حجاج ايرانى ساعت 15/6 بامداد امروز وارد فرودگاه مهرآباد تهران شدند. روزنامه اطلاعات در مطلبى از واگذارى امور فرهنگ به مردم خبر داد. بنابراين گزارش: طرح جديد واگذارى امور فرهنگ به مقامات محلى امروز اعلام شد كه به موجب آن، وزارت فرهنگ، امور اداره آموزشگاهها و واحدهاى آموزشى را به مقامات محلى و مردم منطقه واگذار خواهد كرد و خود فقط به تنظيم برنامههاى مفيد فرهنگى و نحوه اجراى آن خواهد پرداخت.
• به دنبال بارندگيها، سيل و توفان اخير، آفتهاى كشاورزى نيز كشتزارها را مورد حمله قرار داد. كيهان در گزارشى از نقاط مختلف كشور از جمله جهرم، اصطهبانات، كپورچال، علىآباد، گرگان و چندين نقطه ديگر نوشته است كه انواع حشرات همچون كرم، پروانه، سوسك، عقرب، پشه با حمله به مزارع و باغات، عملاً كشاورى را از بين بردهاند و لطمات فراوانى به كشاورزان و روستاييان وارد آورده است. حتى در اصطهبانات مردم از ترس عقربگزيدگى، شبها خواب راحت ندارند.