گزارش ساواک ازاخبار شایعات و وقایع روز کشور 25/3/1342

شماره : ر ـ 21186 بخش 311 تاريخ : 25 /3 /42 موضوع : اخبار شايعات و جريانات روز 1ـ ميگويند در جريان تظاهرات روز 15 خرداد متظاهرين يك كلانترى را اشغال و خلع سلاح كرده‏اند ولى اسلحه‏هائيرا كه بدست آورده‏اند خرد كرده و آنها را شكسته‏اند. 2ـ يكى از متعصبين طرفدرا متظاهرين ميگفت. علت آنكه دو دكان جواهر فروشى اول بازار مورد حمله غارت گرفته براى آن بوده كه صاحب دكانهاى مزبور بنفع دولت قبلاً اقداماتى انجام داده و از طرف بازاريها نامه‏هائى بجرايد در راديو نوشته‏اند و متظاهرين در روز 15 خرداد با غارت دكانهاى آنها خواسته‏اند تلافى كنند. 3ـ عده‏اى از مردم ميگويند دولت انگلستان و عوامل آنها در تظاهرات اخير دست داشته‏اند و الا بدون پشتيبانى از خارج متظاهرين نمى‏توانستند باين اقدامات دست بزنند. 4ـ راديو صداى ملى در برنامه دوشنبه شب 20 خرداد خود ضمن تحليل جريانات اخير ايران گفت سپهبد بختيار در تظاهرات اخير دست داشته و ميخواسته با كمك دولت امريكا رژيم فعلى ايرانرا سرنگون كند و يك دولت نظامى و خشن امريكائى بر سر كار آورد صداى ملى گفت. دولت با مخالفين بخصوص با فئودالها و مالكين معاشرت ميكند و براى دلجوئى از آنان دكتر ارسنجانى را كه باصلاحات ارضى اعتقاد عميق داشت و مردى قاطع بود عوض كرد صداى ملى گفت مردم ايران از ديكتاتورى و عدم آزادى ناراضى و ناراحتند و ملايان و مترجعين و فئودالها ميخواهند از اين عدم رضايت بنفع خود بهره بردارى كنند. راديو صداى ملى گفت. در تظاهرات اخير برخى از دولتيها و حتى عده‏اى از مامورين سازمان امنيت دست داشته‏اند. 5ـ راديو پيك ايران اركان حزب توده در برنامه‏هاى خود هم بدربار و دولت و هم بروحانيون و ملاكين حمله ميكند ولى البته حملات اين دستگاه بيشتر متوجه روحانيون و فئودالهاست. 6ـ هم راديو صداى ملى و هم راديو پيك تظاهرات اخير تهران و قم و مشهد را يك تظاهرات ارتجاعى ميخوانند كه مبتكرين آن روحانيون. فئودالها. افسران بازنشسته. مرتجعين و اوباش ميباشند. 7ـ امروز سه شنبه 21 خرداد كه قرار بود تظاهراتى انجام شود هيچگونه اتفاقى رخ نداد و صبح كه مغازه‏ها بسته بودند بدينجهت بود كه صاحبان آنها از حمله و آزار و غارت متظاهرين ميترسيدند و الا غالب كسبه مايلند بكسب و كار و زندگى عادى خود ادامه دهند. 8ـ در جريان تظاهرات روز 15 خرداد عده‏اى بگلستان جاويد (قبرستان بهائيها) حمله كرده و ضمن نبش قبر اجساد بهائيها را از قبرها بيرون كشيده و آتش زده‏اند. همچنين به موسسات كه مربوط به بهائيها است (از قبيل كمپانى ثابت پاسال و كارخانه پپسى كولا) خساراتى وارد كرده‏اند. 9ـ از هنگام اعلام حكومت نظامى و ممنوعيت تشكيل اجتماعات بهائيها طبق دستور محفل ملى روحانى (دستگاه رهبريشان) كليه جلسات و اجتماعات بزرگ و كوچك خود را تعطيل كرده و حتى از ترتيب يك مجلس سه نفرى خوددارى ميكنند. 10ـ توده‏ايهاى سابق روشنفكران. شريعتخواهان. كسانيكه مخالف اختلاف دين و سياست هستند مخالفين خرافات و اوهام. اقليتهاى مذهبى (كليمى. مسيحى. زردشتى. بهائى) كه همواره مورد فشار و تهديد روحانيون هستند اقدامات دولت را در سركوبى تظاهرات اخير و جلوگيرى از روحانيون تندرو تائيد مينمايند. 11ـ در مجلسى يكنفر ميگفت. روز شنبه 18 خرداد عده‏اى بكلانترى 20 حمله كرده و توانسته‏اند اسلحه چند پاسبان را بربايند. 12ـ چند نفر ميگفتند كه بعد از تظاهرات 15 خرداد در خيابانها دو پاسبان را مخالفين با كارد از پا در آورده‏اند. 13ـ يكى از فروشندگان فروشگاه فردوسى ميگفت صبح روز شنبه 18 خرداد عده‏اى چند پيت نفت و بنزين بفروشگاه برده و قصد آتش زدن آنجا را داشته‏اند. 14ـ ميگويند چون راديو بعد از تظاهرات 15 خرداد ميگفت دانشجويان دانشگاه طومارى تهيه و از عمليات متظاهرين 15 خرداد تنفر خود را ابراز و اقدامات دولت را تاييد كرده‏اند براى آنكه دانشجويان نشان دهند كه اين موضوع دروغ است دست بتظاهراتى زده‏اند كه ضمن آن چند نفر مقتول و مجروح شده‏اند. 15ـ دانشجويان بيطرف دانشگاه از اينكه بر اثر وقايع اخير امتحانات دانشگاه متوقف شده شديدا نگران و ناراحت هستند و بمتظاهرين و مسببين وقايع اخير لعنت ميفرستند. 16ـ يكى از فرهنگيان با سابقه درباره علّت كناره‏گيرى يا بر كنارى جهانگير تفضلى ميگفت علت بر كنارى او آن بوده كه تفضلى چندى قبل بيك دختر آلمانى كه گوينده آلمانى راديو بوده تجاوز كرده است يكى از كارمندان بانك ملى در اين باره ميگفت جهانگير تفضلى بواسطه بهائى بودن از رياست انتشارات و راديو بر كنار شده است. 17ـ صرفنظر از اين شايعات كه درباره تفضلى بر سر زبانها است وى در انتشارات و راديو خوب كار نكرد برنامه‏هاى قبلى اخبار و غيره را كه مردم بوقت و فرم آنها عادت كرده بودند بهم زد در زمان او عده‏اى از كارمندان انتشارات و راديو ناراضى و عصبانى شدند و بعضى از گويندگان اخراج گرديدند و بطور كلى حاصل كار تفضلى رضايتبخش نبود. 18ـ در شيراز عده‏اى از دانش‏آموزان كه ميخواسته‏اند امتحان كلاس ششم متوسطه طبيعى و رياضى بدهند بوسيله يكى از مامورين پست و تلگراف آنجا بسئوالات امتحانى كه از تهران فرستاده شده است مى‏يابند و فرهنگ محل بموضوع پى ميبرد و جريان به وزارت فرهنگ گزارش ميشود و بالاخره قرار ميشود كه امتحاناترا كه سئوالات آن بدست محصلين افتاده تجديد نمايند. 19ـ ميگويند دولت قصد دارد بازار را از وضع فعلى خارج سازد و كارى كند كه مركزيت اقتصادى بازار بكلى از بين برود كه براى هميشه از تحريكات بازار راحت شود. 20ـ يكنفر از هواداران سازمان نهضت آزادى ايران ميگفت. تشكيلات نهضت را دولت بكلى خرد كرده دستگاه چاپ و پلى كپى نهضت لو رفته و عده از سران نهضت و نويسندگان نشريات بازداشت شده‏اند و عده‏اى ديگر متوارى و مخفى هستند و با تلفن با يكديگر تماس ميگيرند.

قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک جلد سوم زندان
 
تعداد بازدید: 1275

آرشیو اسناد