خاطرات

نقش دکتر شریعتی در تحول فکری جوانان ایران خارج از کشور


29 مهر 1404


یکی از آرمان‌های اعضای اتحادیه، مواجهه معقول و مبتنی بر استدلال‌های علمی با دانشجویان و جریان‌های پیرو مکاتب ماتریالیستی اعم از مارکسیستی یا مائوئیستی بود. علاوه بر این، دوستان اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان برای توجیه مبارزات اجتماعی و سیاسی خود به مبانی اعتقادی مستدل و صحیح نیاز داشتند. تلاش‌های دکتر علی شریعتی به عنوان یک اسلام‌شناس آرمان‌خواه موجب شد که دانشجویان مسلمان اولاً به دانشی دست یابند که بتوانند با طرفداران عقاید ضددینی مواجهه‌ای علمی و منطقی داشته باشند و ثانیاً برای فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی خود استدلال‌های عقیدتی و دینی بیابند.

طرفداران اندیشه‌های مارکس، لنین و مائو مستمراً از طریق نشریات و کتاب‌هایی که در سطوح مختلف از مسکو و پکن دریافت می‌کردند در رابطه با مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و چگونگی نظام جانشین رژیم پهلوی «حرف» برای گفتن داشتند ولی دوستان انجمن اسلامی مجبور بودند کتاب‌های مالکیت در اسلام نوشته آیت‌الله طالقانی، إقتصادُنا نوشته آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر، تَنبیهُالاُمه وَ تَنزیهُ المِلّه نوشته آیت‌الله میرزا محمدحسین نائینی، اسلام، مکتب مبارز و مولد نوشته مهندس بازرگان و کتاب‌هایی از این قبیل را مطالعه و در حد بضاعت و فهم خود خلاصه‌نویسی کنند و در جلسات انجمن‌ها به بحث بگذارند و بدیهی بود که این تلاش‌ها توسط جوانان بیست‌ساله‌ای که از طرفی سابقه چنین مطالعاتی نداشتند و از طرف دیگر این مطالعات و خلاصه‌برداری‌ها را در حاشیه درس‌های دانشگاهی انجام می‌دادند، نمی‌توانست نتیجه دلخواه را به همراه داشته باشد به ویژه آنکه اکثر دوستان برای تأمین معاش خود مجبور به کار کردن هم بودند.

دوره‌های آموزشی‌ که در مرکز اسلامی هامبورگ برگزار می‌شد، هر چند مفید بودند ولی مواجهه فکری جحدی و عمیق باکسانی که به لحاظ فکری به نحو مستمر و گسترده از مسکو و پکن تغذیه می‌شدند، سخت بود. ظهور مرحوم دکتر علی شریعتی در صحنه روشنفکری دینی، جهش غیرقابل انکاری را در بینش اسلامی جوانان در داخل و خارج از کشور موجب شد.

بعد از سفر من به ایران در تابستان سال 1349 و گفت‌وگو با مرحوم دکتر شریعتی و مرحوم دکتر ناصر میناچی، نوار سخنرانی‌های دکتر شریعتی و جزوه‌های منتشره توسط «حسینیه ارشاد» مستمراً به خارج از کشور ارسال می‌شد. شنیدن سخنرانی‌های شریعتی و خواندن نوشته‌های او تماماً آموزش بود. از هر سخنرانی او مطلب جدیدی می‌آموختیم. نوشته‌ها و سخنان او نظام‌یافته بود وشنیدن و خواندن آنها تفکرات مخاطب را انسجام می‌بخشید.

 

- نواب مطلق، محمدمهدی، در جستجوی آرمان‌ها، جلد اول از تولد تا پایان دوران سفارت (1326 ـ 1362)، انتشارات کویر، چ اول و دوم 1400، ص 152 - 154.



 
تعداد بازدید: 13



آرشیو خاطرات

نظر شما

 
نام:
ایمیل:
نظر:
تصویر امنیتی:

جدیدترین مطالب

پربازدیدها

© تمامی حقوق برای پایگاه اطلاع رسانی 15 خرداد 1342 محفوظ است.