«نهضت» به عراق می‌رود...

ساواک در گزارشی به تاریخ 27 بهمن 1342 می‌نویسد: «محترماً برابر گزارش مأمور ویژه به‌طوری که فرزند کوچک آقای سیداحمد زنجانی[1] اظهار داشته سال گذشته مصطفی خمینی به اتفاق مادرش... به کرمانشاه آمده و چند شب در منزل سید زنجانی بوده و سپس به عراق رفته‌اند و اضافه نموده که مصطفی خمینی مخالف دولت است و تعدادی نوار ضبط صوت که سخنرانی‌های آقای خمینی روی آن ضبط شده با خود به عراق برده و در نجف و کربلا بوسیله بلندگو آن را پخش نموده. مأمور اضافه نموده که شایع است...

جنبش دانشجویی و فراز و فرودهایش

ساواک در گزارشی به تاریخ 24 بهمن 1343 با موضوع «تجزیه و تحلیلی از آنچه در چهارمین کنگره کنفدراسیون گذشت» می‌نویسد: «به‌طور کلی سطح افکار عمومی در کنگره نسبت به کنگره‌های سابق خیلی پایین بود، به غیر از عده معدودی که سابقه مبارزاتی و تشکیلاتی زیاد دارند و افراد شناخته شده‌ای می‌باشند بقیه خیلی جوان و در تمام طول کنگره ساکت بودند. دیگر اینکه کنگره مثل سابق آن شور و هیجان‌های گذشته را نداشت و به‌طور محسوسی از دادن شعارها خودداری می‌شد. در تمام...

اولین مقاله منتشر شده درباره نظریات سیاسی امام خمینی

روز 13 رجب برابر با بیستم دی‌ماه1340 که روز ولادت حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ بود، نزدیک ظهر که از درس برمی‌گشتم، دیدم یک جمعیتی به طرف باغ قلعه می‌روند. لباس‌های آنها و وضعیت ظاهرشان با مردم قم تفاوت داشت. کنجکاو شدم، پرسیدم: «این آقایان کی هستند؟ دسته‌جمعی کجا می‌روند؟» گفتند: «نخست‌وزیر است که به منزل حاج آقا می‌رود». از روی کنجکاوی به این فکر افتادم که من هم همراه اینها بروم ببینم چه خبر است؟! چه صحبت‌هایی می‌کنند؟! برایم جالب بود که...

فیلم: هدف آمریکا برای اجرای اصلاحات ارضی در ایران و کشورهای همسایه

ایران، پاکستان و ترکیه سه کشور برای اجرای برنامه‌های آمریکا بودند. درست زمانی که در ایران شاه مشغول اجرای اصلاحات ارضی بود ذوالفقار علی بوتو رئیس‌جمهور پاکستان برای دیدار با شاه به ایران آمد و همزمان در پاکستان مخالفت با اصلاحات ارضی آغاز شده بود. در دهه چهل سانسور بر روزنامه‌ها نیز حاکم بود.

پایان رفراندوم شاهانه! و تعیین تاکتیک‌های مبارزاتی

علیرغم تمام مخالفت‌ها و اعتراضات، رفراندوم یا «تصویب ملی» اصول شش‌گانه پیشنهادی شاه در موعد مقرر یعنی ششم بهمن 1341 برگزار و بنابر ادعای دستگاه‌های تبلیغاتی حکومت با استقبال پر شور و بی‌نظیر مردم روبه‌رو شد! و اصلاحات مد نظر شاه با پنج میلیون و ششصد هزار رأی موافق در مقابل چهارهزار و صدوپنجاه رأی مخالف به تصویب رسید![1] به همین مناسبت نهضت آزادی ایران در 23 بهمن 1341 بیانیه‌ای به شرح زیر صادر کرد: «ماجرای رفراندوم شاهانه! ظاهراً پایان یافت. کار...

سینه می‌گوید که من تنگ آمدم، فریاد کن

ساواک در گزارشی به تاریخ 20 بهمن 1343، دو هفته پس از کشته شدن حسنعلی منصور می‌نویسد: «روز 15 /11 /43 آقای محمود دژکام [عضو هیئت تحریریه روزنامه پیغام امروز] مطالبی به شرح ذیل به‌طور خصوصی اظهار داشته است: برخلاف آنچه که دولت ادعا می‌کند که تحقیقات از محمد بخارایی عالی است، هنوز به مرحله لازم نرسیده و عدم انتشار اعلامیه تاکنون دلیل این امر است. گویا اسلحه را به بخارایی قاری قرآن یکی از مساجد بازار داده و تا امروز مقامات موفق به شناختن و دستگیری او...

جبهه ملی دوم، در سراشیبی انحلال

ساواک در گزارشی به تاریخ 19 بهمن 1342 می‌نویسد: «در اواخر دی‌ماه 42 جلسه شورای مرکزی جبهه ملی تشکیل می‌گردد. اللهیار صالح[1] شروع به سخنرانی نموده و اظهار می‌نماید چون در شرایط فعلی سیاست خارجی طرفداری از شاه را می‌نماید علیهذا شرایط ایجاب می‌کند که جبهه ملی سکوت نماید تا بتوانیم سیاست خارجی را با خود همراه نموده و سپس مبارزه را شروع نماییم. در این موقع شاهپور بختیار علیه اللهیار صالح مطالبی اظهار می‌نماید... [و] جلسه را ترک می‌کند. بعد از آن حجازی به...

سزای منصور را دیدید؟

ساواک در گزارشی به تاریخ 18 بهمن 1343 می‌نویسد: «ساعت ۱۶۰۰ روز 9 /11 /43 حسین تحویلدار [از اعضای جامعه سوسیالیست‌ها (نیروی سوم)] ضمن مذاکراتی اظهار نموده است: تبریک می‌گویم... برای اینکه بالاخره منصور نتوانست جان سالم به در ببرد.... به‌طوری که تشکیلات در آخرین نظریه خود اعلام داشته به این نتیجه رسیده‌اند که ترور، کاملاً انگلیسی بوده[!] ولی دستگاه می‌خواهد به موضوع جنبه تعصب بدهد و خواهی نخواهی به گردن روحانیون بیاندازد... یکی از فوائد تنگدستی مردم و تهی...

دیکتاتوری مطلق

روزنامه «دیپلمات» در 17 بهمن 1341 مقاله‌ای درباره یکی از کشورهای همسایه ایران نوشت. نهضت آزادی ایران این مقاله را «مطابق وضع ایران» دانسته، نام کشور مذکور را حذف و مقاله را در نشریه داخلی خود منتشر کرد.[1] مقاله یاد شده به شرح زیر است: «مطابق اخباری که از کشور رسیده و منتشر شده در سراسر خاک مملکت یک حکومت دیکتاتوری شدید برقرار گردیده که اختناق کامل را چه از حیث اجتماعات و نطق و بیان و چه از لحاظ مطبوعات جاری و ساری نموده‎اند. دستگاه سازمان...

یادی از دختران حضرت موسی‌بن جعفر(ع)

ازدواج [دکتر فاطمه طباطبایی و مرحوم حجت‌الاسلام حاج احمد خمینی ـ 1348] ما نیز می‌بایست مانند همه ازدواج‌ها دو سو داشته باشد؛ یک سو داماد و خانواده‌اش و سوی دیگر عروس و خانواده‌اش، اما در همان اوضاع و احوال دریافتیم که ازدواج ما،‌ سوی دیگری نیز دارد که به شدت در پی به کرسی نشاندن نظر و خواسته خود است و آن، سازمان امنیت رژیم پهلوی یا همان ساواک بود. عجیب بود، اما واقعیت داشت. بنا به گفته پدرم، پس از بازگشت ما از عراق، یکی از مأموران ساواک به خانه ما آمده و...