گزارش ساواک از انتشار خبر حمله افراد کماندو، پلیس و گارد شاهنشاهی به مدرسه فیضیه قم در بین روحانیون و بازاریان تهران و اقدامات روحانیون پس از آن واقعه 6/1/1342

شماره : 1 بخش 312تاريخ : 6 /1 /42 موضوع : اقدامات روحانيون پس از حادثه روز دوم فروردين در قم و تبريز و مضروب شدن عده‏اى از طلاب بين روحانيون تهران و بازاريها شايع شده كه عده‏اى از افراد كماندو و پليس و گارد شاهنشاهى هنگاميكه شيخ انصارى واعظ در مدرسه فيضيه قم مشغول وعظ و انتقاد از دولت بوده بمدرسه مذكور ريخته و با چوب دستى بطلاب حمله كرده و شيخ انصارى را از منبر پائين كشيده و بمشاراليه آيت‏اله گلپايگانى و خمينى كه در آنجا حضور داشته‏اند اهانت كرده حجرات طلاب را خراب نموده و درب و پنجره آنها را ـ شكسته و حتى اموال و اثاثيه آن را غارت كرده‏اند و در نتيجه دو نفر از طلاب كور شده و در حدود ـ هفتاد نفر نيز شديدا مضروب و مصدوم و دست و پاى آنها شكسته و در بيمارستان قم بسترى گرديده‏اند و مامورين پليس قم نيز از مهاجمين كه در لباس سويل بوده‏اند حمايت نموده و سنگ و آجر بر سر طلاب و ورحانيون ميريخته‏اند. طبق اطلاع پس از حادثه بلافاصله جلسه ائمه جماعت در تهران در منزل آيت‏اله خوانسارى تشكيل و تصميمات شديدى براى مبارزه با اقدامات دولت بشرح زير گرفته ميشود. 1ـ از روز سه شنبه (امروز) ششم فروردين كليه مساجد تعطيل ميشود و هيچيك از ائمه جماعت در مسجد نخواهند رفت. 2ـ اعلاميه‏اى از طرف آيات اله بهبهانى و خوانسارى و ائمه جماعت صادر ميشود كه براى چاپ بچاپخانه‏ها ميفرستند و چون موفق بچاپ آن نمى‏شوند قرار ميگردد پلى كپى و منتشر نمايند و در اعلاميه‏هاى مزبور شديدا باعمالى كه در قم نسبت بروحانيون و طلاب شده اعتراض نموده و تذكر داده‏اند كه روحانيون و طلاب ايران صداى خود را بدنياى آزاد خواهند رسانيد و از ملل آزاد جهان كمك ميطلبند و از تمام مسلمين استعانت خواهند كرد. 3ـ نامه‏اى از طرف آيت‏اله بهبهانى بآيت‏اله حكيم ـ آيت‏اله خوئى و آيت‏اله شاهرودى نوشته شده و بوسيله حاج شيخ على سعيد فرزند بزرگ آيت‏اله حاج ميرزا عبداله تهرانى بكربلا و نجف فرستاده شد و نامبرده نيز صبح روز يكشنبه به وسيله اتوبوس تى بى تى بعراق عزيمت نموده است. 4ـ از طرف آيت‏اله بهبهانى تلگرافى به گلپايگانى ـ خمينى ـ شريعتمدار رفيع مراجع قم مخابره و از اعمال دولت اظهار تاسف و همدردى خود را اعلام داشته و جواب آيت‏اله گلپايگانى شب گذشته بتهران رسيد و چون از دو نفر ديگر جواب نرسيده حدث زده‏اند كه تلگراف آنها مخابره نشده است و لذا ديشب مجددا نامه مفصلى از طرف آيت‏اله بهبهانى بسه نفر مزبور نوشته شده و آنها را دعوت بايستادگى كرده و گفته است او نيز تا پاى جان از آنها پشتيبانى خواهد كرد. 5ـ تصميماتى جهت تعطيل بازار تهران گرفته شده است. 6ـ تلگرافى وسيله على سعيد به بغداد فرستاده‏اند كه بامضاى آيت‏اله بهبهانى و از طرف مشاراليه صادر شده و خطاب به شيخ شلتوت رئيس دانشگاه از هر قاهره اعلام داشته كه در ايران نسبت بروحانيت و مذهب اهانت و بدرفتارى شديدى ميشود. 7ـ آيت‏اله بهبهانى در نامه خود بآيت‏اله حكيم نوشته است علاوه بر اقداماتى كه در آنجا صورت خواهند داد به عبدالسلام عارف رئيس جمهور عراق كه با وى رابطه نزديك دارد پيغام بدهد كه دولت ايران با روحانيون رفتار غير انسانى و اهانت‏آميزى در پيش گرفته و تمام اين اعمال را بدستور نهائى‏ها كه ضد مذهب اسلام هستند انجام ميدهد و هر اقدام فورى كه از مشاراليه ساخته است انجام دهد. 8ـ اعلاميه ضميمه نيز صادر و در منزل آيت‏اله بهبهانى توزيع شده است. 9ـ مامور ويژه كه در قم بوده گزارش ميدهد مردم قم از اقدامات مامورين شديدا عصبانى بوده و بدگوئى ميكنند و در حال حاضر يك عمامه بسر در قم از منزل خارج نميشود و تمام نمازها را تعطيل كرده‏اند حتى آيت‏اله مرعشى نجفى هم نماز خود را تعطيل كرده و نماز نميرود و مدرسه فيضيه در تصرف پليس است. اخبار حادثه قم وسيله مسافرين كه در قم بوده‏اند بتمام شهرستانها برده ميشود و صبح امروز نيز عكاسان و مخبرين جرايد و خبرگزاريهاى خارجى از مدرسه فيضيه و خرابى خجرات عكس بردارى كرده‏اند. اعلاميه‏هاى علماى تهران هم تا عصر سه شنبه (امروز) صادر خواهد شد. در قم و بين روحانيون شايع بود كه بهائى‏ها پول زيادى در اختيار اعليحضرت گذارده‏اند و معظم له تضعيف روحانيت و سركوبى روحانيون را تضمين نموده و حتى اذان ظهر و تلاوت قرآن از راديو ايران حذف شده است. روحانيون در تهران و قم خود را كاملاً آماده مبارزه شديد با دولت نموده‏اند و آيت‏اله بهبهانى اظهار ميداشت عده زيادى از روحانيون و طلاب پيغام داده‏اند كه حتى حاضر بكشته شدن ميباشند و خود را آماده هر نوع گرفتارى و ناراحتى و يا شكنجه نموده‏اند. موضوع ديگرى كه بين روحانيون بطور خصوصى شايع شده بود بهره بردارى از نفت قم است و روحانيون اظهار ميدارند چون آمريكائيها امتياز نفت قم را نگرفته‏اند و فقط حوزه علميه قم و روحانيون مانع تاسيس شركت و پالايشگاه در قم هستند لذا اعليحضرت با اخذ مبالغ زيادى تضمين نموده‏اند كه شهر قم را از آخوند و روحانيون خالى خواهند كرد و اقداماتى هم كه در تهران و قم و ساير شهرستانها عليه روحانيون صورت ميگيرد بيشتر براى تضعيف حوزه علميه قم و خارج كردن روحانيون از اين منطقه است. تعداد نسخه. 5 نسخه گيرندگان ـ سه نسخه در بخش 312 ـ اداره سوم ـ اداره دوم عينا باستحضار رياست اداره سوم ميرساند ساواك تهران نيز در جريان قرار گرفت. 6 /1 /42

قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک جلد 2 فیضیه
 
تعداد بازدید: 2419

آرشیو اسناد