22 مرداد 1401
ساواک در گزارشی به تاریخ 22 مرداد 1342 مینویسد:
«برابر اطلاع دارودسته فرود[1] و رشیدیان و وکلای سابقه که شانس انتخاب شدن در دوره آینده مجلس را ندارند با روحانیون تماس گرفتهاند. عقیده کلی روحانیون و این عده بر این است که چون انتخابات آزاد نیست روحانیون باید یکی از دو عمل زیر را درباره انتخابات انجام دهند:
1- با اعلام تعطیل عمومی به مردم ایران و دنیا بفهمانند که انتخابات آزاد نیست تا دنیا بداند که عملاً مشروطیت تعطیل است.
2- تحریم انتخابات توسط اعلامیه
در این روزها روحانیون جلساتی به منظور تصمیم نهایی و انتخاب یکی از این دو راه را تشکیل میدهند.»[2]
گفتنی است اسدالله رشیدیان به همراه دو برادرش به پاس «فعالیتها و خدمات مهمی» که در جریان کودتای 28 مرداد علیه دولت قانونی مصدق انجام داده بود، از سوی «کمیسیون اعطای امتیازات» شایسته دریافت «نشان درجه یک رستاخیز» شده، در دوره پس از کودتا نهایت بهرهبرداری را از این پیشینه برای ثروتاندوزیهای کلان کرده بود[3] . به این ترتیب وی قاعدتاً نمیتوانست باوری به مشروطیت که یکی از ارکانش «مردمسالاری» بود، داشته باشد و تحریکات وی علیه انتخابات را - همانطور که مأمور ساواک به درستی اشاره کرده – میتوان ناشی از عدم حضور در لیست نمایندگان آتی مجلس که با دخالت مستقیم دولت تنظیم شده بود[4] دانست. به علاوه دو تن از مراجع یعنی آیات میلانی و شریعتمداری پیشتر و در 4 مردادماه انتخابات را تحریم کرده بودند[5] بنابراین موضع کلی روحانیت در این خصوص روشن بود.
پینوشتها:
[1]. فتحالله فرود شهردار اسبق تهران.
[2]. مرکز بررسی اسناد تاریخی، رشیدیانها به روایت اسناد ساواک، ج 3، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1389، ص 45.
[3]. مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی: جستارهایی از تاریخ معاصر ایران، ج 2، تهران، اطلاعات، 1369، ص 344.
[4]. مدنی، سیدجلالالدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1378، ص 82.
[5]. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، روزشمار استان همدان، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1390، ص 65.
تعداد بازدید: 637