نهضت امام خمینی
حفظ وحدت روحانیون
21 آبان 1402
ساواک خراسان در گزارشی به ساواک مرکز مورخ 21 آبان 1343 می‌نویسد:
«بدین‌وسیله یک برگ فتوکپی نامه‌ای که شخصی به نام عبدالرحیم الربانی[1] از قم جهت آیت‌الله میلانی با پست به مشهد ارسال داشته است به پیوست تقدیم می‌گردد.»[2]
نویسنده نامه به ارائه طرحی 10 ماده‌ای برای «رفع اختلاف در مورد دارالتبلیغ» پرداخته که مبتنی بر اصلاحات در حوزه علمیه توسط مراجع با هدف ادغام دارالتبلیغ در آن و رفع تفکیک و تقابل میان حوزه و دارالتبلیغ است.[3]
گفتنی است طرح تأسیس «دانشکده علوم اسلامی» ترفند حکومت پهلوی برای تضعیف حوزه‌های علمیه، دولتی‌کردن آموزش علوم دینی و وابسته‌کردن طلاب به شهریه اوقاف بود که با مخالفت علما و مراجع مواجه و اجرای آن به آیت‌الله شریعتمداری واگذار شد. روشن نیست که آیا شریعتمداری خود مبدع طرح بود یا حکومت، با وجود این حتی در صورت عدم دخالت هیئت حاکمه در تأسیس دارالتبلیغ، ساواک آن را جایگاه مناسبی برای اجرای نقشه‌های خود یافته، از آن حمایت می‌کرد. تأسیس دارالتبلیغ از اواخر سال 1341 مطرح، در سال 1342 پیگیری و سرانجام در سال 1343 افتتاح شد. در آغاز، امام خمینی با توجه به شرایط حاکم بر حوزه‌های علمیه مصلحت ندانست که به صراحت با تأسیس دارالتبلیغ مخالفت کرده یا مؤسس آن را مخالف نهضت بنامد، چندی بعد اما - مطابق برخی اسناد - آشکارا علیه آن موضع‌گیری کرد که به گسترش مخالفت روحانیون و طلاب و بی‌اعتباری دارالتبلیغ انجامید.[4]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. آیت‌الله حاج شیخ عبدالرحیم ربانی شیرازی (1301 - 1360ش، شیراز) از سال 1327 و عزیمت از شیراز به قم با امام خمینی آشنایی داشته، یکی از نخستین کسانی بود که پیشوایی امام را در مذهب و سیاست پذیرفت. وی از سال 1341 به تبعیت از مرجعیت، مبارزه با حکومت پهلوی را آغاز کرده، تا سال 1357 بیش از 10 بار زندانی و مدت‌ها به شهرهای کاشمر، جیرفت، فیروزآباد و سردشت تبعید شد. (درس‌هایی از مکتب اسلام، اردیبهشت 1361، س 22، ش 2، ص 68 - 69).
[3]. همان، ص 196.
[4]. منصوری، جواد، تاریخ قیام پانزده خرداد به روایت اسناد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1377، ص 602.
تعداد بازدید: 482
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
