25 ارديبهشت 1403
در 25 اردیبهشت 1342 حسین علاء - وزیر دربار - به اسدالله علم – نخستوزیر – مینویسد:
«جناب آقای علم نخستوزیر
راجع به تأمین اعتبار برای اجرای برنامه جشنهای دوهزار و پانصدساله شاهنشاهی شرحی به جناب آقای مهندس اصفیا مدیرعامل سازمان برنامه نوشته شده بود. ایشان با توضیحاتی که... دادهاند متذکر شدهاند تأمین ۲۰۰ ملیون ریال برای هزینه جشنهای شاهنشاهی ایران غیرمقدور است.[1] پاسخ سازمان برنامه به عرض مبارک ملوکانه[!] رسید. امر فرمودند. «دولت فکری برای اجرای برنامه جشنهای دوهزار و پانصدساله بنمایند.» با ابلاغ فرمان مطاع همایونی[!] خواهشمند است در اجرای امر مبارک زودتر اقدام فرمایید...»[2]
گفتنی است سالهای 1345 تا 1355 را میتوان دهه جشنهای شاه نام نهاد. در سال 1345 جشنهای بیستوپنجمین سال سلطنت و سال بعد در آبان 1346 جشنهای تاجگذاری با هزینه و تشریفات بسیار برگزار شد. این دو جشن اما مشارکت جهانی نداشت، پس جشنهای «دوهزار و پانصدمین سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایران به دست کورش بزرگ» طرح شد تا قدمت و عظمت فرهنگ و تمدن ایران را به دنیا تفهیم، شاه را وارث یک امپراطوری 2500 ساله معرفی و جهانیان را وادار به تکریم آن کند! در مدتی بیش از 4 سال قسمت عمده کار سازمانهای دولتی به برنامهریزی برای این جشنها اختصاص داشت. در سراسر کشور، حتی همه جهان مبالغ هنگفتی برای تهیه و انتشار مقاله و کتاب در مورد شاهنشاهی ایران و سابقه و مشخصات بینظیر آن! هزینه و سال 1350 - که جشنهای 2500 ساله سرانجام در مهر آن برگزار شد - سال کورش کبیر نامیده شد. آرم جشنها همهجا آویخته، روی جلد کتاب و مجله و حتی دفترچه یادداشت محصلین چاپ و نامههای اداری به آن مزین شد. بخش عمده هزینه این جشنها از بودجه دولت بوده، برای سهیم کردن ملت در آن، سرمایهداران بخش خصوصی با کمک ساواک به مشارکت دعوت شدند.[3]
پینوشتها:
[1]. برای درک بزرگی این مبلغ باید دانست کل بودجه سال 1342 از لحاظ درآمد حدود 5 میلیارد و 200 میلیون تومان بود! (منبع: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی) این مبلغ برآورد اولیه است و مبلغ نهایی هزینه شده بسیار بیشتر بود.
[2]. بزم اهریمن: جشنهای دوهزار و پانصدساله شاهنشاهی به روایت اسناد ساواک و دربار، ج 1، 1377، ص 358.
[3]. مدنی، سیدجلالالدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1378، ص 165 – 169.
تعداد بازدید: 347